Najtrwalszym śladem przeszłości, tradycji, historycznych wydarzeń związanych ze skrawkiem Ziemi Nasielskiej są zabytki architektury.
Na szczególną uwagę zasługuje neogotycki kościół pw. św. Wojciecha w Nasielsku. Budowę kościoła rozpoczęto w roku 1898, na miejscu poprzedniego murowanego z 1445 roku. Projektantem tej wyjątkowej świątyni jest znany architekt inż. Józef Pius Dziekoński, który projektował m.in. Katedrę św. Floriana na warszawskiej Pradze oraz Katedrę w Białymstoku. Styl kościoła to prawdziwy neogotyk, naśladuje on swymi cechami gotyk średniowieczny, charakteryzuje się lekkością i strzelistością linii. Kościół został wymurowany z glinianej cegły i wybudowany został dzięki wiernym parafianom.
Patrząc na budowle zabytkowe naszej Gminy należy wspomnieć o zabytkach polskiej szlachty, które do dziś dnia ukazują swym pięknem czar przeszłości. Większość z nich została odrestaurowane i w chwili obecnej stanowi własność prywatną, lecz wszystkich podróżujących po naszej Gminie zachęcamy do podziwiania zabytkowych budowli. Na szczególną uwagę zasłużył pałac w Chrcynnie, dwór w Lubominie, dwór wraz z malowniczym parkiem w Kosewie, dwór w Pianowie oraz położony nad samą rzeką Wkrą dwór w Lelewie.
W Cieksynie natomiast możemy podziwiać kościół parafialny św. Doroty, w ścianach którego wmurowane są kule pochodzące z okresu walk ze Szwedami XVII w. Styl tego Kościoła jest gotycko-renesansowy. Na ścianach nawy figurują nagrobne płyty biskupa Jana Borkowskiego oraz jego brata.
Kolejną ciekawą historią dotyczącą zabytków na terenie Gminy Nasielsk jest dom modlitwy baptystów, których cztery rodziny zamieszkiwały wieś Konary. Obecnie budynek jest odbudowany i przeznaczony dla lokalnej społeczności. Wieś Konary to także miejsce spoczynku ewangelików. To właśnie w Konarach, w miejscowym lasku położony jest cmentarz ewangelicki.
Dużą atrakcją dla turystów jest także budynek zabytkowej szkoły drewnianej powstałej w 1925 roku, który mieści się w Farmie Krzyczki w Krzyczkach Szumnych, a wcześniej znajdował się w Dębinkach. Kolejnym zabytkiem na Farmie godnym zobaczenia jest Wiatrak „Koźlak”. Pochodzi on z XIX w. z Niszczyc. Do Krzyczek Szumnych trafił w 2005 roku, od tego też czasu góruje dumnie na wzgórzu i stanowi on znak rozpoznawczy dla podróżujących do Farmy Krzyczki.
Warto zobaczyć również nasielską „basztę”, która powstała ok. 1920 roku i stanowiła funkcję transformatora. W 2014 roku „basztę” odrestaurowano i nadano jej nowy blask.
