Na mocy Uchwały Nr XLV/425/22 Rady Miejskiej w Nasielsku z dnia 27 października 2022 roku tytuł Honorowego Obywatela Gminy Nasielsk został nadany Panu drowi Mariuszowi Błońskiemu.
Ceremonia wręczenia aktu nadania tytułu oraz kluczy do bram Nasielska odbyła się w dniu 10 listopada 2022 roku w Nasielskim Ośrodku Kultury.
Biografia kandydata: dr Mariusz Błoński
Urodził się 24 maja 1964 r. w Warszawie, tam też ukończył szkołę podstawową i liceum. Lata 1986-1992 spędził zagranicą (głównie w Wielkiej Brytanii i Skandynawii), gdzie poza pracą zajmował się rozwijaniem swoich zainteresowań historycznych (przede wszystkim związanych z archeologią) oraz kształceniem kompetencji językowych (m.in. w London Study Centre w Londynie).
Ukończył studia dzienne o specjalizacji Archeologia Polski w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1998 roku obronił pracę magisterską pod kierunkiem prof. Andrzeja Buko pt. ,,Średniowieczne zabytki metalowe z grodziska Kalisz-Zawodzie. Badania 1983-1992”. W trakcie studiów podjął pracę w niepełnym wymiarze w Dziale Wystaw i Popularyzacji w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie, gdzie zajmował się prowadzeniem lekcji muzealnych oraz uczestniczył w przygotowywaniu wystaw.
Po ukończeniu studiów w 1997 roku został zatrudniony w Zakładzie Archeologii Mazowsza i Podlasia w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN. W 2015 r. obronił z wyróżnieniem doktorat pt. ,,Gród w Nasielsku i jego zaplecze osadnicze we wczesnym średniowieczu”. Obecnie pracuję w IAE PAN na stanowisku adiunkta, w Zespole Archeologii Średniowiecza. Jest zastępcą kierownika Ośrodka Interdyscyplinarnych Badań Archeologicznych (OIBA) PAN.
Jest żonaty, żona jest również archeologiem, ma dorosłego syna.
Działalność naukowa:
Prowadził kilkanaście badań terenowych na terenie miasta i Gminy Nasielsk:
- wykopaliska na grodzisku w Nasielsku (lata 2001-2006).
- wykopaliska na terenie osady przygrodowej (lata 2006, 2016).
- badania geofizyczne oraz wykrywaczem metali na osadzie przygrodowej (lata: 2004, 2009, 2015).
- badania wykopaliskowe reliktów średniowiecznego młyna na terenie dawnej mleczarni w Nasielsku (2004 r.)
- wykopaliska na nowożytnym cmentarzysku w Nasielsku (2022 r.)
- badania powierzchniowe (weryfikacja wyników badań AZP) na terenie większości wsi w gminie Nasielsk (lata 2002-2014).
- kierowanie wielodyscyplinarnymi badaniami geomorfologicznymi w dolinie Nasielnej (m.in. lata 2006, 2009, 2021).
- kierowanie nadzorami archeologicznymi w trakcie inwestycji budowlanych na terenie miasta Nasielska (lata 2018-2020).
- kierowanie badaniami geofizycznymi na terenie domniemanej siedziby Prawdziców w Żabiczynie (2021 r.).
- zorganizowanie wjazdu do Nasielska dla uczestników odbywającego się na Uniwersytecie Warszawskim XI Zjazdu Geomorfologów Polskich (sierpień 2017).
W rezultacie badań terenowych oraz prac laboratoryjnych i gabinetowych powstało około dwudziestu naukowych i popularnonaukowych artykułów na temat kultury materialnej, osadnictwa i środowiska przyrodniczego Nasielska i okolic w średniowieczu. Wyniki badań zaprezentowano na kilkunastu naukowych konferencjach w Polsce i zagranicą, m.in. w Zadarze w Chorwacji (2007), Valletcie na Malcie (2008 r.), Zurichu w Szwajcarii (2008 r.), Pilznie w Czechach (2013 r.),
Efektem większości tych prac był doktorat pt. Gród w Nasielsku i jego zaplecze osadnicze we wczesnym średniowieczu, obroniony w 2015 r. w Instytucie archeologii i Etnologii (promotor prof. Andrzej Buko). Podsumowanie badań zawiera autorska monografia Nasielsk we wczesnym średniowieczu (Warszawa 2018, dodruk wyczerpanego nakładu w czerwcu 2022 r.). Ponadto część wyników przeprowadzonych badań, m.in. teksty z konferencji ,,Dwanaście wieków w Nasielsku” (Nasielsk 2016), zostanie opublikowana w niedługim czasie. Na publikację czekają wyniki interdyscyplinarnych badań środowiskowych.
Najważniejszym osiągnięciem wieloletnich prac badawczych w Nasielsku jest wprowadzenie na stałe zagadnienia najstarszych dziejów Nasielska do literatury naukowej dotyczącej wczesnego średniowiecza w Polsce.
Działalność popularyzatorska:
- w latach 2003-2006 współprowadził eksperyment pedagogiczny ,,Kopiec”, który miał na celu zaznajomienie nasielskiej młodzieży z wczesną historią ich miejscowości, ochroną zabytków oraz technikami badań wykopaliskowych. Projekt eksperymentu (zatwierdzonego przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu), powstał w wyniku współpracy Instytutu Archeologii i Etnologii PAN oraz Liceum Ogólnokształcącego im. J. Iwaszkiewicza w Nasielsku.
- wygłosił szereg prelekcji popularyzatorskich dla mieszkańców Nasielska: w Szkole Podstawowej nr 2, Liceum Ogólnokształcącym im. J. Iwaszkiewicza, dla nasielskiej fili Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
- zorganizował sesję naukowo-popularną w Sali kina Niwa z okazji 630. rocznicy nadania praw miejskich dla Nasielska w 2016 roku.
- wystąpił w filmie ,,Nasielsk – miasto bogate w historię i we współczesność” (reż. J. Bąk), jak również w audycji historycznej poświęconej Nasielskowi n a antenie radia RDC (2018 r.).